ایرج بسطامی؛ روایتی ناگفته از نابغه‌ای که حتی مرگ هم نتوانست صدایش را خاموش کند!
زندگی و ریشه‌های هنری ایرج بسطامی
ایرج بسطامی در ۱ آذر ۱۳۳۶ در شهر بم به دنیا آمد؛ شهری که بعدها تقدیر تلخ او را رقم زد. او در خانواده‌ای رشد کرد که موسیقی بخشی از زندگی روزمره‌شان بود. همین زمینه باعث شد استعداد ذاتی‌اش خیلی زود دیده شود.
آغاز مسیر حرفه‌ای: شاگردی شجریان
بسطامی در سال‌هایی که هنوز جوان بود، به تهران رفت تا نزد محمدرضا شجریان آواز را به شکل حرفه‌ای بیاموزد. اولین باری که آواز خواند، بسیاری از شاگردان کلاس مبهوت توانایی صوتی او شدند. همین استعداد درخشان او را وارد مسیر تازه‌ای کرد.
بسطامی هر هفته صدها کیلومتر از بم تا تهران را طی می‌کرد تا بتواند شاگردی استاد را از دست ندهد. همین پشتکار او به‌مرور او را در جمع جدی‌ترین خوانندگان آن دوره قرار داد.
آشنایی و همکاری با پرویز مشکاتیان
روزی که پرویز مشکاتیان پشت در کلاس شجریان ایستاده بود، صدای بسطامی توجهش را جلب کرد. او همان لحظه فهمید که با یک صدای بی‌نظیر روبه‌رو است. دوستی و همکاری آن‌ها سال‌ها ادامه پیدا کرد و از دل آن، آثار ماندگاری وارد موسیقی ایران شد.
آثار هنری و مسیر رشد ایرج بسطامی
اولین آلبوم رسمی بسطامی با همکاری مشکاتیان منتشر شد. این اثر اگرچه در میان عموم مردم چندان شناخته نشد، اما در میان موسیقی‌دان‌ها تحسین زیادی گرفت. بسطامی نشان داد که صدای متفاوتش می‌تواند آینده آواز ایرانی را تغییر دهد.
صدایی که پس از مرگ بیشتر شنیده شد
پس از درگذشت بسطامی، بسیاری از آثار او شهرتی گسترده یافتند. آوازهایی مانند «ای خطه ایران مهین» به نماد هویت و عشق به سرزمین تبدیل شدند و بسیاری از مردم ایران او را با همین اجراهای احساسی به یاد می‌آورند.
بازگشت به بم؛ تصمیمی که پایان او را رقم زد
بسطامی سال‌هایی را در تهران زندگی می‌کرد، اما پس از درگذشت برادرش، برای کمک به خانواده برادر، دوباره به بم برگشت. او آموزش موسیقی را به جوانان محروم ادامه داد و در کنار سختی‌های مالی، بار خانواده را هم به دوش کشید.
با وجود اینکه هرگز ازدواج نکرد، اما نقش یک پدر مهربان را برای برادرزاده‌هایش بازی می‌کرد. سرانجام در زلزله ۵ دی ۱۳۸۲ همراه با خانواده‌اش در زیر آوار جان سپرد.
میراث جاودانه ایرج بسطامی
پس از مرگ، صدای بسطامی در گوشه‌وکنار ایران دوباره طنین‌انداز شد. صدایی که از عشق، رنج، وطن، مهربانی و صداقت می‌خواند. صدایی که نه‌تنها خاموش نشد، بلکه روزبه‌روز محبوب‌تر شد.
امروز بسیاری از علاقه‌مندان موسیقی سنتی، بسطامی را یکی از پرقدرت‌ترین و احساسی‌ترین خوانندگان تاریخ ایران می‌دانند؛ مردی با صدایی که گویی از جنس اندوه و امید ساخته شده بود.
همچنین بخوانید:
