واژه فارسی معادل تونل اعلام شد؛ «دالانه» جایگزین تونل شد

فرهنگستان زبان و ادب فارسی اخیراً واژه «دالانه» را به‌عنوان معادل فارسی واژه تونل تعیین کرده است. تونل به گذرگاهی گفته می‌شود که در زیر زمین یا در دل کوه حفر شده و در زبان فارسی کاربرد زیادی دارد.

واژه دالانه چیست و ریشه آن

واژه دالانه یکی از کلمات قدیمی زبان فارسی است. پیش‌تر واژه دالان بیشتر برای راهروهای خانه‌های قدیمی یا کوچه‌های باریک به کار می‌رفت. حالا با افزودن «ه» به انتهای دالان، این واژه برای مفهوم تونل انتخاب شده است.

ورود واژه تونل به زبان فارسی

واژه تونل که ریشه فرانسوی دارد، وارد زبان فارسی و دیگر زبان‌ها شد. مشخص نیست دقیقاً از چه زمانی این واژه وارد فارسی شد؛ اما احتمالاً به دلیل ورود واژه به زبان انگلیسی و رفت‌وآمد انگلیسی‌ها در دوران قاجار و پهلوی، تونل وارد زبان فارسی شد. بسیاری از واژه‌های فرانسوی و انگلیسی در این دوره‌ها به زبان فارسی راه پیدا کردند، به ویژه به دلیل نبود فرهنگستانی برای حفاظت از زبان فارسی.

چرا «دالانه» نزدیک‌ترین معادل است

برخی از کارشناسان پیشنهاد واژه گذرگاه برای تونل را داده بودند؛ اما گذرگاه معنای دقیق تونل را ندارد. گذرگاه به محل عبور اشاره دارد، در حالی که تونل به گذرگاهی در دل زمین یا کوه گفته می‌شود. به همین دلیل، «دالانه» نزدیک‌ترین معادل فارسی به تونل است، هرچند واژه تونل در میان فارسی‌زبانان جاافتاده و جایگزینی آن ممکن است زمان‌بر باشد.

نقش رسانه‌ها و آموزش در رواج واژه‌های فارسی

قطعاً آموزش و پرورش و رسانه‌ها مهم‌ترین نهادهایی هستند که می‌توانند واژه‌های فارسی را در بین مردم رایج کنند و جایگزین واژه‌های خارجی نمایند.

جمع‌بندی

انتخاب واژه دالانه به عنوان معادل فارسی تونل، گامی مهم در حفظ و صیانت از زبان فارسی است، اما نیازمند فرهنگ‌سازی و آموزش عمومی برای رایج شدن این واژه در گفتار و نوشتار مردم می‌باشد.

همچنین بخوانید: