آیا تاکنون به تفاوت میان «توتون» و «تنباکو» اندیشیده‌اید؟ این دو واژه که بسیاری آن‌ها را مترادف می‌پندارند، در اصل مفاهیم و کاربردهای متفاوتی دارند. در کنار این تفاوت، ماجرای لغو امتیاز تنباکو را می‌توان یکی از نقاط عطف مهم در تاریخ ایران دانست؛ رخدادی که نه‌تنها اقتصاد کشور را دگرگون کرد، بلکه نقش پررنگ علما و اراده مردم در تصمیم‌گیری‌های سرنوشت‌ساز را نیز به‌خوبی نشان داد.
تفاوت توتون و تنباکو
توتون، گیاهی یک ساله با ارتفاعی بالغ بر دو متر یا بیشتر است که دارای برگ های پهن و بدون دمبرگ با اشکال متنوع خمیده، صاف، تخم‌مرغی، قلبی یا نیزه‌ای می باشد.
بذرهای توتون در صورت نگهداری در شرایط مناسب، تا یک سال توانایی جوانه‌زنی خود را حفظ می‌کنند. برگ‌های خشک‌شده‌ی همین گیاه، «تنباکو» نامیده می‌شود؛ ماده‌ای که معمولاً در تهیه‌ی محصولات دخانی مانند سیگار، قلیان و پیپ مورد استفاده قرار می گیرد.
ماده شیمیایی اصلی موجود در تنباکو که اعتیاد ایجاد می کند، نیکوتین است. این ماده آلی نیتروژن دار در اثر سوزاندن برگ های توتون آزاد می‌شود و مصرف بیش از حد آن اعتیادآور بوده و می‌تواند منجر به ضعف و بی‌حالی گردد.
به طور خلاصه، توتون نام گیاه است و تنباکو به برگ‌های خشک و فرآوری شده همان گیاه گفته می شود که برای استعمال آماده شده است.
تنباکو چه رنگی است؟
تنباکو در ابتدا دارای برگ‌های سبز است، اما پس از فرآیند خشک شدن، رنگ آن به قهوه‌ای روشن تا تیره تغییر می کند.
فتوای تحریم تنباکو توسط که و در چه تاریخی بود؟
لغو امتیاز تنباکو با فتوای تاریخی آیت الله سید محمدحسن شیرازی معروف به آیت‌الله میرزای شیرازی در روز ۲۴ اردیبهشت سال ۱۲۷۰ شمسی یا ۱۳۰۹ قمری صورت گرفت.
او در این فتوا، استعمال توتون و تنباکو را به هر شکل حرام اعلام کرد که منجر به اعتراضات گسترده و در نهایت لغو قرارداد شد و تاریخ لغو امتیاز تنباکو هم نام گرفت.
موفقیت نهضت تنباکو از نظر سیاسی و اجتماعی چه اهمیتی داشت؟
نهضت تنباکو یکی از نخستین جنبش های مردمی ایران بود که نشان داد مردم و علما می توانند در برابر نفوذ بیگانگان ایستادگی کنند.
این حرکت، علاوه بر لغو امتیاز توتون و تنباکو، باعث تقویت نقش روحانیت در سیاست شد و زمینه ساز جنبش‌های بعدی مانند انقلاب مشروطه گردید. همچنین، اتحاد مردم در برابر استعمار را تقویت کرد و مفهوم مقاومت ملی را در تاریخ ایران تثبیت نمود.
دلیل اصلی شکل گیری نهضت تنباکو چه بود؟
نهضت تنباکو در واکنش به واگذاری انحصار تجارت توتون و تنباکو به شرکتی انگلیسی به مدیریت جرالد تالبوت شکل گرفت. این امتیاز که ناصرالدین‌شاه آن را امضا کرده بود. با اعتراض گسترده مردم و علما روبه‌رو شد. چراکه نه‌تنها ضربه‌ای جدی به اقتصاد کشور وارد می‌کرد. بلکه زمینه نفوذ بیشتر بیگانگان را نیز فراهم می‌ساخت. در این میان، فتوای تاریخی آیت‌الله میرزا حسن شیرازی نقش تعیین‌کننده‌ای در لغو این قرارداد داشت. از همین رو، بسیاری از منابع تاریخی از این واقعه با عنوان «لغو امتیاز تنباکو به‌دست میرزای شیرازی» یاد می‌کنند.
همچنین بخوانید: ازدواج با زنان و دختران متولد چه ماه هایی شما رو پولدار میکنه؟!
