گدایی یا تکدی‌گری، یکی از پدیده‌های اجتماعی است که در بسیاری از شهرها تصویر ناخوشایندی از جامعه ارائه می‌کند. اما تبریز به عنوان شهر بدون گدا شناخته شده است؛ الگویی موفق که با ترکیب فرهنگ کمک هدفمند و اقدامات نهادی توانسته است تکدی‌گری را به حداقل برساند.
تاریخچه تلاش‌های خیری در تبریز
در فاصله سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۰ خورشیدی، گروهی از بازاریان و بزرگان شهر تبریز، برنامه‌ای را آغاز کردند تا نیازهای افراد نیازمند واقعی را تأمین کنند. این حرکت، ابتدا محدود به چند تاجر بزرگ بود اما با پیوستن مردم و بازاریان، بخش قابل‌توجهی از نیازها برطرف شد.
مؤسسات خیریه فعال در تبریز
دو نهاد برجسته در این مسیر نقش کلیدی داشته‌اند: مؤسسه خیریه حمایت از مستمندان تبریز و جمعیت خیریه نوبر تبریز که بیش از ۷۰ سال است در زمینه کاهش فقر فعالیت می‌کنند. این مؤسسات اطمینان می‌دهند که کمک‌های مالی مردم به دست نیازمندان واقعی برسد، نه گداهای سطح شهر.
علل موفقیت تبریز در مدیریت پدیده گدایی
رویکرد مردم و همکاری اجتماعی
پدیده گدایی نیازمند دو رکن است: درخواست‌کننده و کمک‌کننده. مردم تبریز با قطع کمک مستقیم به متکدیان، انگیزه اقتصادی برای گدایی را کاهش داده‌اند. این همکاری جمعی، پایه اصلی موفقیت تبریز است.
نگرش منفی نسبت به گدایی
مردم تبریز غالباً معتقدند که بسیاری از گداها نیازمند واقعی نیستند و گدایی را به عنوان شغل انتخاب کرده‌اند. این نگرش باعث شده که کمک‌ها تنها از مسیرهای رسمی مانند کمیته امداد و مؤسسات خیریه ارائه شود و پدیده گدایی کاهش یابد.
فرهنگ کار و درآمد شرافتمندانه
تبریز به عنوان یک قطب صنعتی کشور، فرصت‌های اشتغال مناسبی فراهم کرده است. مردم این شهر ارزش بالایی برای کار شرافتمندانه قائل هستند و گدایی را عملی ناپسند می‌دانند. بسیاری از نیازمندان ترجیح می‌دهند به مشاغل مانند دستفروشی روی آورند تا لقمه نانی حلال تأمین کنند.
اقدامات نهادی و ساماندهی گدایی
شهرداری تبریز با استقرار یگان‌های موتورسوار، فعالان تکدی‌گری را جمع‌آوری می‌کند. این اقدامات نهادی همراه با فرهنگ عمومی مردم، باعث شده که تبریز به الگویی موفق در مدیریت پدیده گدایی تبدیل شود.
جمع‌بندی: راهکارهای چندبعدی برای مقابله با فقر
کاهش گدایی در تبریز نتیجه ترکیبی از فرهنگ کمک هدفمند مردم، فعالیت مؤسسات خیریه و اقدامات نهادی است. این شهر نمونه‌ای از موفقیت در ریشه‌کن کردن پدیده تکدی‌گری و ارائه الگویی هوشمند برای دیگر شهرها است.
همچنین بخوانید:
معدن نمک قلعه رشید | رازهای سفید زاگرس و استقامت زنان ایرانی
