نقش آمیگدال در ترس از قضاوت دیگران
طبق پژوهش‌های علوم اعصاب، در موقعیت‌هایی که از قضاوت دیگران می‌ترسیم، آمیگدال – ناحیه‌ای در مغز که مسئول تشخیص خطر و تهدید است – بیش‌فعال می‌شود. در این حالت، مغز ما قضاوت دیگران را همانند یک تهدید واقعی تلقی می‌کند؛ گویی در معرض خطر جسمی هستیم.
این واکنش دفاعی باعث ترشح هورمون‌های استرس و فعال شدن سیستم عصبی سمپاتیک می‌شود. در نتیجه، بدن دچار علائمی مانند افزایش ضربان قلب، تعریق یا یخ‌زدگی در رفتار می‌شود.
درگیری قشر پیش‌پیشانی میانی با افکار خودانتقادی
در همین زمان، قشر پیش‌پیشانی میانی (Medial Prefrontal Cortex) که با خودآگاهی و تصویر ذهنی از خود مرتبط است، نیز فعال‌تر می‌شود. این بخش مدام واکنش دیگران را تحلیل می‌کند و فرد را درگیر افکار خودانتقادی می‌سازد.
مثال واقعی از عملکرد این بخش
فرض کنید در یک جلسه کاری صحبت می‌کنید. اگر ناگهان تصور کنید همکارانتان شما را قضاوت می‌کنند، این بخش از مغز فعال می‌شود و شما شروع به مرور رفتار و گفتار خود می‌کنید. در نتیجه، تمرکزتان از محتوای صحبت به ارزیابی ذهنی خودتان منتقل می‌شود.
خاموشی بخش منطقی و خلاق مغز
در همین وضعیت، فعالیت قشر پیش‌پیشانی جانبی (Dorsolateral Prefrontal Cortex) کاهش می‌یابد. این ناحیه مسئول تصمیم‌گیری منطقی، کنترل هیجان‌ها و خلاقیت است. کاهش فعالیت آن باعث می‌شود فرد در موقعیت‌های اجتماعی احساس «یخ‌زدگی» یا ناتوانی در بیان طبیعی خود کند.
به بیان ساده‌تر، نگرانی از نظر دیگران باعث می‌شود مغز از حالت منطقی و خلاق، به حالت دفاعی و ترس‌محور تغییر کند. در این حالت، به جای برقراری ارتباط مؤثر، ذهن شما تنها روی محافظت از خود تمرکز می‌کند.
چگونه می‌توان تعادل مغزی را بازگرداند؟
- تمرین تنفس عمیق: این کار باعث کاهش فعالیت آمیگدال و بازگشت تمرکز به بخش منطقی مغز می‌شود.
- مدیتیشن و ذهن‌آگاهی: تمرکز بر لحظه حال به مغز کمک می‌کند تا از حالت واکنشی خارج شود.
- پذیرش اشتباهات: وقتی بپذیرید کامل نیستید، فشار ذهنی ناشی از قضاوت دیگران کاهش می‌یابد.
در نهایت، شناخت عملکرد مغز در زمان اضطراب اجتماعی می‌تواند به شما کمک کند تا با آگاهی بیشتر، احساسات خود را کنترل کرده و در جمع‌ها طبیعی‌تر رفتار کنید.
همچنین بخوانید:
سرزنش و سرکوفت در روابط زوجین: راهکارهای طلایی برای حفظ عشق و اعتماد
خداحافظی احساسی برانکو ایوانکوویچ از پرسپولیس | معمار نوین سرخ‌ها
بهترین مدل ابرو برای پلک افتاده | انتخاب درست برای چهره‌ای بازتر و شاداب‌تر
