در دوران تحریم استارت‌آپ بزنیم یا نه؟ راه نجات کارآفرینان ایرانی در عصر مکانیسم ماشه
چشم‌انداز فعالیت استارت‌آپ‌ها در دوران تحریم
با بازگشت تحریم‌های همه‌جانبه، فضای فعالیت اقتصادی برای شرکت‌های نوپا به‌مراتب دشوارتر شده است. استارت‌آپ‌ها برای رشد به سرمایه‌گذاری، فناوری‌های نو و زیرساخت‌های پایدار نیاز دارند. محدودیت‌های بانکی، دسترسی سخت به بازارهای بین‌المللی و نبود سرویس‌های ابری و پلتفرم‌های خارجی، ریسک فعالیت را افزایش داده‌اند.
با این حال، تجربه کشورهایی که در شرایط مشابه قرار داشته‌اند مانند هند، کره جنوبی، ترکیه و چین نشان می‌دهد که بحران می‌تواند زمینه‌ساز فرصت‌های نو شود. بسیاری از این کشورها در دوران محدودیت، مسیرهای تازه‌ای برای رشد صنایع داخلی خود پیدا کردند.
تحریم‌ها چگونه مسیر استارت‌آپی را تغییر می‌دهند؟
کاهش دسترسی به فناوری و سرمایه خارجی
تحریم‌ها باعث شده‌اند ابزارهای بین‌المللی، سرویس‌های ابری، سیستم‌های پرداخت و حتی نرم‌افزارهای ضروری برای توسعه محصول در دسترس نباشند. در نتیجه، استارت‌آپ‌ها باید راه‌حل‌های داخلی جایگزین بسازند و اتکای خود را به خدمات خارجی کاهش دهند.
افزایش هزینه‌ها و ریسک‌های تجاری
با محدود شدن تبادلات مالی، جذب سرمایه سخت‌تر شده است. بسیاری از سرمایه‌گذاران خارجی به‌دلیل ریسک‌های سیاسی و اقتصادی تمایلی به ورود به بازار ایران ندارند. بنابراین، شرکت‌های نوپا باید به دنبال مدل‌های تأمین مالی بومی مانند تأمین مالی جمعی یا سرمایه‌گذاری خطرپذیر داخلی باشند.
فرصت‌های پنهان در دل بحران
وقتی واردات دشوار می‌شود، تقاضا برای محصولات داخلی افزایش پیدا می‌کند. این همان نقطه‌ای است که استارت‌آپ‌ها می‌توانند وارد عمل شوند. به عنوان نمونه، در دوران کرونا بسیاری از کسب‌وکارهای آموزش آنلاین و سلامت دیجیتال رشد قابل‌توجهی تجربه کردند. تحریم‌ها نیز می‌توانند چنین تأثیری در بخش‌هایی مانند کشاورزی هوشمند، فین‌تک، خدمات نرم‌افزاری و تولید محتوای بومی ایجاد کنند.
الگوهای موفق جهانی
- هند: بحران ارزی دهه ۹۰ میلادی باعث شد توسعه نرم‌افزارهای داخلی آغاز شود؛ پایه‌گذار صنعت IT قدرتمند امروزی هند.
- کره‌جنوبی: با تمرکز بر صنایع بومی در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ میلادی، به غول فناوری شرق آسیا تبدیل شد.
- ترکیه: تحریم‌های نظامی مسیر توسعه صنایع دفاعی داخلی را باز کرد.
چه نوع استارت‌آپ‌هایی در دوران تحریم موفق می‌شوند؟
استارت‌آپ‌هایی که بر نیازهای واقعی داخل تمرکز دارند، با منابع محدود شروع می‌کنند و به فناوری خارجی وابسته نیستند، بیشترین شانس موفقیت را دارند. برای مثال، پلتفرم‌های خدمات مالی داخلی، آموزش از راه دور و سامانه‌های هوشمند لجستیک می‌توانند بازار گسترده‌ای داشته باشند.
در مقابل، چه ایده‌هایی شکست می‌خورند؟
کسب‌وکارهایی که صرفاً نسخه کپی‌شده از استارت‌آپ‌های خارجی هستند یا نیاز به تبادلات بین‌المللی دارند، در این شرایط با شکست مواجه می‌شوند. در چنین شرایطی، واقع‌بینی و شناخت بازار داخلی اهمیت بیشتری از هیجان نوآوری دارد.
نقش دولت و حمایت هوشمندانه
هیچ اکوسیستم استارت‌آپی بدون حمایت دولت رشد نمی‌کند. تسهیل مجوزها، کاهش موانع بوروکراتیک، دسترسی آسان‌تر به منابع مالی داخلی و ایجاد زیرساخت‌های ارتباطی پایدار از جمله اقداماتی است که می‌تواند مسیر را برای کارآفرینان هموار کند.
نتیجه‌گیری: راه‌اندازی استارت‌آپ در شرایط تحریم؛ بله، اما با برنامه
تحریم‌ها مسیر رشد را پرچالش کرده‌اند، اما آن را نبسته‌اند. بحران‌ها می‌توانند جرقه خلاقیت باشند. اگر ایده‌ای بر پایه نیازهای واقعی کشور بنا شده و به منابع خارجی وابسته نیست، اکنون بهترین زمان برای اجرای آن است. همان‌طور که تجربه جهانی نشان داده است، بحران‌ها بستر تولد نوآوری‌های بزرگ‌اند.
در نهایت، راه‌اندازی استارت‌آپ در دوران مکانیسم ماشه و تحریم‌ها ممکن است؛ اما تنها برای کسانی که هوشمندانه، بومی و منعطف فکر می‌کنند.
همچنین بخوانید:
قیمت دلار، طلا و سکه امروز ۲ آبان ۱۴۰۴ | نوسانات رکوردشکن بازار ارز و طلا
انگور شانی؛ خواص، فواید، مضرات و بهترین مناطق تولید
داستان حضرت موسی برای کودکان؛ معجزات، فرعون و نجات بنی اسرائیل
