افزایش هزینه تراشه A20 و تأثیر احتمالی آن بر قیمت آیفون ۱۸

در سالهای اخیر، شرکت اپل همواره تلاش کرده است میان حفظ حاشیه سود بالا و ارائهی نوآوریهای سختافزاری تعادل ایجاد کند. با این حال، گزارشی تازه از نشریهی چاینا تایمز (China Times) نشان میدهد که اپل ممکن است در سال آینده با چالشی جدی در مسیر قیمتگذاری نسل جدید آیفونهای خود، یعنی خانوادهی iPhone 18 مواجه شود. طبق این گزارش، تراشهی A20 که قرار است قلب تپندهی این نسل باشد، با فناوری ۲ نانومتری TSMC تولید خواهد شد و هزینهی ساخت آن حدود ۵۰ درصد بیشتر از تراشهی A18 (۳ نانومتری) خواهد بود.
افزایش چنین چشمگیری در هزینهی تولید تراشه، پرسشی مهم را در ذهن تحلیلگران و کاربران ایجاد کرده است:
آیا این افزایش هزینه مستقیماً به قیمت نهایی آیفونهای آینده منتقل خواهد شد؟
افزایش هزینه در زنجیرهی تأمین: از TSMC تا اپل
شرکت TSMC، شریک اصلی اپل در تولید تراشههای سری A، طی سالهای اخیر سرمایهگذاری عظیمی در توسعهی فناوریهای زیر ۳ نانومتر انجام داده است. ساخت تراشه با فناوری ۲ نانومتری نهتنها به تجهیزات پیشرفتهتر نیاز دارد، بلکه مصرف انرژی، نرخ بازدهی (yield rate) و زمان تولید را نیز تحت تأثیر قرار میدهد.
بر اساس دادههای منتشرشده، TSMC در حال حاضر قصد ندارد مانند گذشته با اپل بر سر قیمتها مذاکره کند. این شرکت معتقد است هزینههای توسعهی فرآیند جدید باید از طریق افزایش قیمت جبران شود. در نتیجه، اپل در مقایسه با نسل قبل، با رشد تقریباً ۵۰ درصدی هزینهی تراشههای سفارشی خود روبهرو خواهد شد.
سهم تراشه در هزینهی کلی تولید آیفون
برای درک بهتر تأثیر این افزایش، باید به ساختار هزینهی آیفون نگاهی بیندازیم. بر اساس برآوردهای مؤسسات تحلیلی مانند Counterpoint Research و TechInsights، میانگین هزینهی ساخت مدلهای پرچمدار اپل (مانند iPhone 17 Pro) حدود ۵۰۰ تا ۵۵۰ دلار است، در حالی که قیمت فروش آن به حدود ۱۱۹۹ دلار میرسد.
در این میان، تراشهی اصلی (SoC) معمولاً بین ۱۵ تا ۲۰ درصد از هزینهی کل دستگاه را به خود اختصاص میدهد.
اگر فرض کنیم سهم تراشه در آیفون ۱۸ حدود ۱۰۰ دلار باشد، افزایش ۵۰ درصدی قیمت تراشه میتواند حدود ۵۰ دلار به هزینهی کلی تولید هر دستگاه اضافه کند. هرچند این رقم در ظاهر کوچک به نظر میرسد، اما در مقیاس میلیونها دستگاه، رقم بسیار سنگینی خواهد بود و میتواند چند میلیارد دلار به هزینههای کل اپل بیفزاید.
استراتژی سنتی اپل در مواجهه با افزایش هزینهها
اپل در طول تاریخ خود، به ندرت افزایش مستقیم هزینههای تولید را به مشتریان منتقل کرده است. این شرکت معمولاً از سه راهکار کلیدی برای جبران فشارهای مالی استفاده میکند:
بهینهسازی زنجیرهی تأمین:
اپل یکی از کارآمدترین شبکههای تأمین در جهان را دارد و از طریق قراردادهای بلندمدت و حجم بالای سفارش، توانسته است هزینهها را کاهش دهد.افزایش تدریجی قیمت در مدلهای گرانتر:
در سال ۲۰۲۴، اپل با معرفی مدلهای iPhone 17 Pro و iPhone Air قیمت نسخههای پریمیوم را بالا برد، در حالی که قیمت مدل پایه تقریباً ثابت ماند. این سیاست باعث شد مشتریان حساس به قیمت همچنان در بازار باقی بمانند، در حالی که حاشیه سود شرکت نیز حفظ شد.مدیریت ویژگیها و تغییرات سختافزاری:
اپل گاهی با تعویق برخی قابلیتها — مثلاً فناوریهای دوربین یا نمایشگر — سعی میکند افزایش هزینهی اجزای جدید را با کاهش هزینه در بخشهای دیگر جبران کند.
به همین دلیل، بعید است که اپل هزینهی افزایش قیمت تراشه را بهطور کامل به کاربران منتقل کند، هرچند ممکن است مدلهای Pro و Ultra شاهد افزایش قیمت ۵۰ تا ۱۵۰ دلاری باشند.
فشار تورمی در صنعت نیمههادی و تأثیر جهانی آن
افزایش قیمت تراشههای اپل تنها محدود به این شرکت نیست. بسیاری از سازندگان تراشه، از جمله Samsung Foundry و Intel، نیز در مسیر مشابهی حرکت میکنند. هزینهی تحقیق، تولید و تجهیزات در فناوریهای زیر ۳ نانومتر بهشدت افزایش یافته است.
این روند، نشانهی آغاز دورهای جدید از «تورم نیمههادی» است — وضعیتی که در آن، نوآوری سختافزاری گرانتر از هر زمان دیگری شده و حتی غولهایی مانند اپل را وادار به بازنگری در مدلهای اقتصادی خود میکند.
آیندهی آیفون ۱۸: بین ثبات قیمت و افزایش ارزش ادراکشده
اگرچه هنوز حدود یک سال تا معرفی رسمی آیفون ۱۸ باقی مانده است، اما تحلیلگران معتقدند اپل ممکن است راهبردی ترکیبی را اتخاذ کند:
مدل پایه (iPhone 18) با قیمت ثابت ۷۹۹ دلار باقی بماند تا تقاضای بازار حفظ شود.
مدلهای Pro و Ultra به دلیل بهرهمندی از تراشهی A20 و فناوریهای پیشرفتهی دوربین یا نمایشگر، شاهد افزایش قیمت قابل توجهی باشند.
تمرکز بر ارتقای نرمافزاری و هوش مصنوعی دستگاهی (On-device AI) نیز میتواند افزایش قیمت را از نظر کاربران توجیهپذیرتر کند.
جمعبندی و پیشبینی نهایی
افزایش ۵۰ درصدی هزینهی تراشهی A20 قطعاً بر سیاست قیمتگذاری آیفونهای نسل آینده تأثیرگذار خواهد بود، اما نه بهصورت مستقیم و ناگهانی. اپل احتمالاً:
بخشی از این افزایش را با کاهش هزینههای دیگر جبران میکند،
بخشی را به قیمت مدلهای بالاتر منتقل میسازد،
و بخشی را از طریق افزایش ارزش ادراکشده برای کاربر (مثل بهبود عملکرد یا امکانات هوش مصنوعی) توجیه خواهد کرد.
در نتیجه، انتظار میرود قیمت مدلهای Pro و Ultra در سال ۲۰۲۵ بین ۵۰ تا ۱۵۰ دلار افزایش یابد، در حالی که مدل پایه احتمالاً با قیمت ثابت یا با افزایش جزئی ۲۰ تا ۳۰ دلاری عرضه شود.
نتیجهگیری
مسیر پیش روی اپل در سال آینده ترکیبی از فرصت و چالش است. فناوری ۲ نانومتری بدون شک قدرت پردازشی و بهرهوری انرژی آیفونها را به سطحی بیسابقه خواهد رساند، اما بهای آن نیز بالاتر از هر نسل پیشین است. پرسش واقعی این است که آیا کاربران حاضرند برای این پیشرفت فنی هزینهی بیشتری بپردازند یا اپل ناچار خواهد شد برای حفظ رقابتپذیری، بخشی از سود خود را قربانی کند؟
پاسخ نهایی به این پرسش، احتمالاً در پاییز ۲۰۲۵ و با رونمایی رسمی از iPhone 18 مشخص خواهد شد.



