یکی از مهم‌ترین سنت‌های نوروز در ایران، پهن کردن سفره هفت سین است. هر یک از اجزای این سفره، مفاهیم و نمادهای ویژه‌ای دارد که از گذشتگان تا امروز منتقل شده است.
تاریخچه و فلسفه سفره هفت سین
نوروز یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایران است که ریشه در دوران باستان دارد. در این جشن، ایرانیان سفره‌ای می‌گسترانند که روی آن هفت خوردنی یا اشیا که حرف اول آنها «سین» است قرار می‌گیرد. با آمدن اسلام، قرآن کریم نیز بر روی سفره قرار گرفت تا سال نو با توکل و برکت آغاز شود.
اجزای هفت سین نماد مفاهیمی همچون زندگی، زایش، باروری، فراوانی و شادی هستند. هفت سین سنتی شامل: سبزه، سیب، سمنو، سنجد، سیر، سماق و سرکه می‌شود.
تاریخچه عدد هفت در سفره هفت سین
عدد هفت در فرهنگ ایران باستان مقدس بوده و نمایانگر زندگی و جاودانگی است. نمونه‌های مهم این عدد در فرهنگ ایرانی عبارتند از: هفت رنگ رنگین‌کمان، هفت خان رستم، هفت آسمان، هفت اقلیم و هفت پیکر در شاهنامه. همچنین در قرآن کریم نیز به اهمیت عدد هفت اشاره شده است.
سفره هفت سین در گذشته
ایرانیان پیش از اسلام، سفره‌ای به نام هفت شین داشتند که شامل شمع، شراب، شهد، شمشاد، شربت، شقایق و شاخه نبات بود. پس از ورود اسلام و حرام شدن شراب، این جزء به سرکه تغییر یافت و بدین ترتیب «هفت شین» به هفت سین تبدیل شد.
اجزای سفره هفت سین و معناهای آنها
قرآن کریم
قرآن نماد توکل، برکت و آغاز سال نو با دعای الهی است.
سبزه
سبزه نماد شادابی، زندگی و پیوند انسان با طبیعت است. ایرانیان گندم یا عدس می‌کارند یا سبزه آماده تهیه می‌کنند.
سیب
سیب نشانگر سلامتی و زیبایی است و برای حفظ سلامت اعضای خانواده بر سر سفره گذاشته می‌شود.
سمنو
سمنو از جوانه گندم تهیه می‌شود و نماد باروری، زایش و فراوانی است.
سنجد
سنجد با عطر و طراوتش محرک عشق و مهر است و نماد دلباختگی و زایندگی می‌باشد.
سیر
سیر نماد پاکیزگی، سلامت و دفع چشم زخم است. ایرانیان باستان معتقد بودند بوی سیر ارواح شیطانی را دور می‌کند.
سرکه
سرکه نمایانگر پاکی، زدودن آلودگی و باطل کردن سحر است.
سماق
سماق نماد عشق، مهر و پیوند دل‌ها است.
سایر اجزای سفره
- سکه: نماد برکت و درآمد
- تخم‌مرغ: نماد زندگی، نژاد و زایش
- آینه: نماد شفافیت و روشنایی
- آب و ماهی: نماد برکت و زندگی
- انار: نشانه باروری و عشق
- گل بیدمشک: نماد پاکی و نور
روش پهن کردن سفره هفت سین
سفره هفت سین معمولاً روی میز یا زمین پهن می‌شود و خانواده دور آن جمع می‌شوند. برخی ایرانیان سفره را تا روز سیزده نوروز نگه می‌دارند و در روز سیزده سبزه‌ها را به آب می‌اندازند تا شگون داشته باشد.
جمع‌بندی
سفره هفت سین نه تنها نماد آداب و سنت‌های کهن ایرانی است، بلکه یادآور ارزش‌های زندگی، عشق، سلامتی و برکت است. با رعایت این آیین و شناخت فلسفه اجزای آن، می‌توانیم سال نو را با شادی، آرامش و امید آغاز کنیم.
همچنین بخوانید:
نیوشا ضیغمی قربانی دزدی اینترنتی شد | هشدار درباره سرقت کارت بانکی و خرید سکه
حال و هوای غم‌انگیز مراسم یادبود محمد کاسبی | احترام به اسطوره سینما
ساحل مرجانی کیش: تجربه هیجان تفریحات آبی و آرامش بین مرجان‌ها
