موتورهای جت معمولی از مجموعه‌ای از فن‌ها و توربین‌ها برای مکش هوا و فشرده‌سازی آن تا رسیدن به محفظه احتراق استفاده می‌کنند. در آنجا سوخت با هوا ترکیب شده و با سوختن، رانش تولید می‌کند. رم‌جت تقریباً همین کار را انجام می‌دهد، با این تفاوت که هیچ قطعه متحرکی ندارد و برای رسیدن به سرعت‌های بسیار بالا طراحی شده است.
فناوری جدید ATLAS و موتور رم‌جت سوخت جامد
غزال زیاری می‌گوید: اگر پرسیده‌اید که آیا وسیله‌ای بدون قطعه متحرک می‌تواند سرعتی بیش از ۵ ماخ داشته باشد، پاسخ مثبت است. پروژه آزمایش جوی سامانه پرتابی با تنفس هوا (ATLAS) با موتور رم‌جت سوخت جامد جدید ساخت GE Aerospace، پرواز آزمایشی موفقی را پشت سر گذاشت.
این موشک‌های هایپرسونیک که قادرند بیش از پنج برابر سرعت صوت پرواز کنند، نویدبخش انقلابی در صنعت هوافضا و جنگ‌افزارها هستند؛ انقلابی مشابه شکسته شدن دیوار صوتی در سال ۱۹۴۷.
کاربردهای بالقوه
سفر هوایی سریع‌تر: مسافرت از لندن به سیدنی به جای ۲۲ ساعت، تنها در چند ساعت امکان‌پذیر خواهد بود.
غلبه بر سیستم‌های دفاعی: این وسایل پیش از آنکه شناسایی شوند، با سرعت باورنکردنی عبور می‌کنند.
اما چالش اصلی، دستیابی به سرعت هایپرسونیک است، تا وسیله بتواند تحت نیروی خود پرواز کند یا مانند یک گلایدر با سرعت بیش از ۵ ماخ حرکت نماید.
رم‌جت چگونه کار می‌کند؟
رم‌جت‌ها در نگاه اول شبیه جادوگری به نظر می‌رسند. اگر به داخل موتور نگاه کنید، تنها یک لوله توخالی خواهید دید. روشن کردن آن روی زمین نیز رانشی ایجاد نمی‌کند، زیرا این موتور بدون سرعت حرکت، کار نمی‌کند.
تفاوت با موتور جت معمولی
موتورهای جت معمولی: فن‌ها و توربین‌ها هوا را مکش و فشرده می‌کنند، سپس سوخت می‌سوزد تا رانش ایجاد شود.
رم‌جت: هیچ قطعه متحرکی ندارد و هوای ورودی توسط سرعت حرکت خود موتور فشرده و داغ می‌شود تا سوخت جامد بسوزد و رانش ایجاد شود.
مزایای رم‌جت سوخت جامد
سادگی و سبک بودن طراحی: حذف قطعات متحرک باعث کاهش وزن و هزینه‌ها می‌شود.
کارایی بالاتر: شاخص کارایی رم‌جت سوخت جامد می‌تواند به حدود ۱۰۰۰ ثانیه برسد، در حالی که سوخت جامد موشک حدود ۲۴۰ ثانیه است.
استفاده از اکسیژن محیط: سوخت موتور اکسیژن همراه ندارد و نیاز آن از هوای ورودی تأمین می‌شود.
پرواز آزمایشی ATLAS
برای آزمایش، موتور ATLAS روی یک F-۱۰۴ استارفایتر نصب شد تا به سکوی پروازی ویژه تبدیل شود. مشخص شد موتور توان رسیدن به سرعت ماخ ۲.۲ را دارد.
آزمایش‌های زمینی: روشن شدن موتور در شرایط زمینی ممکن نبود و هدف اصلی مطالعه آیرودینامیک بود.
آزمایش‌های پرواز آزاد: روشن کردن موتور باید در پرواز واقعی انجام شود تا رفتار واقعی موتور در شرایط پیچیده جوی مشاهده شود.
مارک رتینگ، معاون بخش توسعه فناوری GE Aerospace، درباره این آزمایش گفت:
«این یک لحظه تاریخی است؛ برای اولین بار فناوری رم‌جت سوخت جامد در پرواز به نمایش گذاشته شد و امکان تست مکرر در شرایط جوی واقعی فراهم شد.»
آینده رم‌جت
رم‌جت سوخت جامد نوید تحولی بزرگ در هوانوردی و صنعت موشکی است:
پروازهای هایپرسونیک با سرعت فوق‌العاده
کاهش هزینه و وزن موتور
امکان عبور سریع از سیستم‌های دفاعی فعلی
به این ترتیب، رم‌جت‌ها مسیر جدیدی برای آینده پرواز و موشک‌های مافوق صوت باز کرده‌اند.
