جگر؛ سوپر فود مغفول مانده
به گفته‌ی دکتر حمید خسروی، متخصص علوم و صنایع غذایی، جگر یکی از مغذی‌ترین مواد غذایی است که ناعادلانه کنار گذاشته شده است. برخلاف تصور عمومی، جگر عضو ذخیره سموم نیست؛ بلکه اندامی فعال در متابولیسم بدن است که نقش مهمی در سم‌زدایی، ساخت پروتئین و ذخیره ویتامین‌ها دارد.
جگر مرغ منبعی غنی از:
پروتئین کامل
ویتامین A (مفید برای چشم و سیستم ایمنی)
ویتامین B12 و آهن (مؤثر در کم‌خونی)
فولات، ریبوفلاوین، نیاسین، روی و سلنیوم
⚠️ البته باید توجه داشت که مصرف زیاد ویتامین A موجود در جگر می‌تواند خطر هیپرویتامینوز A را افزایش دهد.
باقی‌مانده آنتی‌بیوتیک در جگر مرغ
جگر مرغ به‌خودی‌خود محل تجمع سموم بدن پرنده نیست، اما می‌تواند حاوی باقی‌مانده آنتی‌بیوتیک‌ها یا فلزات سنگین باشد؛ به‌ویژه اگر در مرغداری‌ها فاصله قانونی بین آخرین تزریق دارو و ذبح رعایت نشده باشد.
مشکلات ناشی از مصرف این نوع جگر می‌تواند شامل:
مقاومت آنتی‌بیوتیکی
آلرژی‌های دارویی
تجمع مزمن داروها در بدن
به همین دلیل توصیه می‌شود جگر مرغ تنها از مراکز معتبر تهیه شود و با احتیاط در کودکان و بیماران حساس مصرف گردد.
دل و جگر مرغ بهتر است یا گوسفند؟
جگر گوسفند: سرشار از ریزمغذی‌ها، اما ممکن است دیر‌هضم‌تر باشد.
جگر مرغ: هضم آسان‌تر، کلسترول کمتر و ایمنی بیشتر در صورت تهیه از مراکز مطمئن.
دل مرغ: یک بافت عضلانی با پروتئین بالا و چربی کم، گزینه‌ای مناسب برای افرادی که به دنبال جایگزینی سبک‌تر برای گوشت قرمز هستند.
محدودیت‌های مصرف جگر مرغ
مصرف جگر مرغ در برخی افراد باید با احتیاط یا اجتناب کامل همراه باشد:
کودکان و زنان باردار (به دلیل ویتامین A بالا)
افراد با کلسترول بالا
مبتلایان به نقرس یا سنگ کلیه اسیداوریکی
بیماران با مشکلات کبدی یا حساسیت دارویی
باورهای غلط درباره جگر مرغ
چند باور نادرست درباره جگر مرغ رایج است:
❌ جگر مرغ داروی قطعی کم‌خونی است → در حالی که درمان کم‌خونی تنها باید تحت نظر پزشک باشد.
❌ مصرف جگر باعث تقویت فوری حافظه و هوش می‌شود → شواهد علمی کافی برای این ادعا وجود ندارد.
چقدر جگر مرغ بخوریم؟
مصرف متعادل جگر مرغ هفته‌ای یک بار به مقدار ۵۰ تا ۱۰۰ گرم توصیه می‌شود.
نگهداری در یخچال: حداکثر ۲ روز در دمای ۱ تا ۴ درجه
نگهداری در فریزر: تا ۳ تا ۴ ماه در دمای منفی ۱۸ درجه
نکته مهم: جگر مرغ باید کاملاً پخته شود چون حاوی باکتری‌های بیماری‌زا است.
