لکنت زبان ناگهانی در کودکان اغلب به دلایل روانشناختی مانند ترس و وحشت ناگهانی ایجاد می‌شود. والدین با رفتار مناسب می‌توانند به کاهش این مشکل و افزایش اعتماد به نفس کودک کمک کنند.
لکنت زبان چیست و چرا اتفاق می‌افتد؟
لکنت زبان یک اختلال گفتاری است که معمولاً از دوران کودکی آغاز می‌شود. این اختلال باعث می‌شود کودک تسلط کافی روی صحبت کردن نداشته باشد و سرعت گفتار غیرطبیعی شود. کودک می‌داند چه باید بگوید اما توانایی بیان درست آن را ندارد.
علائم شایع لکنت زبان
- سختی در شروع کلمات، عبارات یا جملات
- جا انداختن یا تکرار صداها در یک کلمه
- مکث کوتاه یا بیان شکسته کلمات
- تکان دادن بالاتنه هنگام صحبت
- اضطراب در حین مکالمه
- مشکل در برقراری ارتباط
علائم فیزیکی و حرکتی همراه لکنت
- تیک صورت و پلک زدن سریع
- لرزش لب‌ها
- مشت کردن دست و تکان دادن سر
چه زمانی به متخصص مراجعه کنیم؟
لکنت زبان در کودکان ۲ تا ۵ سال طبیعی است و اغلب خود به خود رفع می‌شود. اما در صورت مشاهده موارد زیر، بهتر است به گفتار درمانگر مراجعه کنید:
- لکنت بیش از ۶ ماه ادامه دارد
- تکرار مشکل در طول روز و در سنین بالاتر
- تأثیر منفی بر ارتباط اجتماعی و مدرسه
- اضطراب شدید هنگام صحبت
- شروع لکنت در دوران نوجوانی
- افزایش لکنت هنگام دعوا یا تنش
علل لکنت زبان
برخی از دلایل رایج عبارتند از:
- سرعت غیرطبیعی صحبت کردن
- ژنتیک و سابقه خانوادگی
- حملات عصبی یا استرس شدید
- آسیب مغزی یا اختلالات ذهنی
- تجربه‌های عاطفی و آسیب روانی
عوامل خطر و تشدید لکنت زبان
- تاخیر در رشد جسمی و ذهنی کودک
- وجود سابقه خانوادگی لکنت
- استرس و تنش‌های محیطی
سختی‌ها و مشکلات ناشی از لکنت
- مشکل در ارتباط اجتماعی
- اضطراب هنگام صحبت
- دوری از محیط‌های گروهی و مدرسه
- اعتماد به نفس پایین
- مورد تمسخر یا اذیت قرار گرفتن
لکنت زبان ناگهانی در کودکان
یک از هر پنج کودک ممکن است دچار لکنت ناگهانی شود. این نوع لکنت معمولاً پس از یک حادثه ترسناک یا اضطراب شدید رخ می‌دهد و اغلب با گذر زمان خودبه‌خود بهبود می‌یابد. والدین باید محیط امن و آرامی برای کودک فراهم کنند.
چگونه به کودک کمک کنیم؟
- از پرسیدن “چرا اینگونه حرف می‌زنی؟” خودداری کنید.
- هنگام عصبانیت کودک، آرامش خود را حفظ کنید و از توهین یا تهدید اجتناب کنید.
- از انتقاد مستقیم و اصلاح جملات کودک پرهیز کنید.
- به کودک فشار نیاورید که حتماً صحبت کند.
- در مکالمه آرام و شمرده با کودک صحبت کنید و الگوی مناسب باشید.
- محیطی امن و لذت‌بخش برای گفتگو ایجاد کنید.
- کودک را در گفتگوهای خانوادگی مشارکت دهید و به حرف‌هایش توجه کنید.
- از جملاتی مانند «صبر کن و نفس عمیق بکش» استفاده نکنید تا اضطراب کودک افزایش نیابد.
رفتارهای مناسب با کودک مبتلا به لکنت
لکنت در کودکان متفاوت است. برخی همراه با اضطراب و تیک‌های بدنی هستند و برخی دیگر دچار مشکلات شدید ارتباطی می‌شوند. درک شرایط کودک و رفتار مناسب والدین باعث بهبود روند گفتاری می‌شود.
زمان مراجعه به گفتار درمانگر
اگر کودک شما ۵ سال یا بیشتر دارد و علائم زیر را مشاهده می‌کنید، مراجعه به گفتار درمانگر ضروری است:
- تکرار سخت کلمات یا جملات
- کشیدن حروف هنگام صحبت
- مشکل شدید در بیان کلمات
- کشیده شدن عضلات صورت هنگام صحبت
- اجتناب از موقعیت‌های نیازمند صحبت
- تغییر کلمات هنگام لکنت
- وجود مشکلات زبانی دیگر همراه لکنت
جدول علائم هشداردهنده لکنت در کودکان بالای ۵ سال
| علائم | توضیحات |
|---|---|
| تکرار و کشیدن کلمات | مشکل در شروع و ادامه صحبت |
| کشیده شدن عضلات صورت | اختلالات فیزیکی همراه با لکنت |
| اجتناب از صحبت | ناتوانی کودک در برقراری ارتباط در محیط اجتماعی |
| تغییر کلمات | کودک کلمات را به جای آنچه می‌خواهد بگوید، عوض می‌کند |
همچنین بخوانید:
طرز تهیه کباب کوبیده مرغ خانگی خوشمزه | آموزش مرحله به مرحله
غیرفعال کردن لوکیشن آیفون در ۳ روش ساده | حفظ حریم خصوصی و امنیت گوشی
طرز تهیه دلمه بادمجان حصیری مجلسی | پیش‌غذا و شام سبک و رژیمی
