
سریالهای ترکیهای؛ از محبوبیت جهانی تا حاشیههای سیاسی
سریالهای ترکیهای در سالهای اخیر با تصویربرداری حرفهای، بازیگران خوشچهره و روایتهای عاشقانه، توانستهاند مخاطبان بسیاری در سراسر دنیا جذب کنند. اما در کنار محبوبیت جهانی، اکنون این آثار با موجی از انتقادها، بهویژه در کشور روسیه روبهرو شدهاند.
اعتراضات رسمی در روسیه به سریالهای ترکی
اخیراً نمایندگان دومای دولتی روسیه و برخی نهادهای نظارتی رسانهای، بهطور رسمی خواستار توقف پخش سریالهای ترکیهای شدهاند. بهگفته آنها، این سریالها تصویری “غیرواقعی و فانتزی” از مردان ارائه میدهند که موجب نارضایتی زنان روس از مردان کشور خود شده و حتی بر نهاد خانواده تأثیر منفی میگذارد.
نامهنگاری رسمی کهنهسربازان روسیه
جنبش اجتماعی «کهنهسربازان روسیه» نیز در نامهای به دومای دولتی و سازمان نظارت بر رسانهها (روسکومنادزور)، خواستار منع کامل پخش سریالهای ترکی شدند. آنها معتقدند این آثار بخشی از “جنگ نرم رسانهای” هستند که با هدف ضربه به ساختار سنتی خانواده در روسیه طراحی شدهاند.
نظرات کارشناسان رسانه روسیه
انتظارات غیرواقعی زنان از مردان
ایلدار رزیاپوف، تحلیلگر رسانهای روس، در مصاحبهای اعلام کرد: «تماشای مداوم این سریالها موجب شده زنان روس انتظاراتی فراتر از واقعیت از مردان کشورشان داشته باشند. بازیگران سریالهای ترکی، با چهره و رفتارهای رمانتیک، تصویری ایدهآل از مردان ارائه میدهند که در واقعیت وجود ندارد.»
پرسش درباره تعامل فرهنگی متقابل
او همچنین افزود: «آیا سریالهای روسی در ترکیه پخش میشوند؟ آیا بازیگران ما در ترکیه محبوب هستند؟ اگر نه، چرا ما باید چنین استقبال غیرانتقادی از فرهنگ تصویری کشور دیگر داشته باشیم؟»
ابعاد اجتماعی و فرهنگی ماجرا
جنجال اخیر در روسیه نشان میدهد که آثار هنری، بهویژه سریالهای تلویزیونی، فقط ابزاری برای سرگرمی نیستند؛ بلکه میتوانند پیامها و ارزشهایی را منتقل کنند که اثرات فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی داشته باشند. این مسئله دولتها را وادار کرده تا نسبت به تولیدات خارجی حساسیت بیشتری نشان دهند.
مثال مشابه: ایران
در ایران نیز سالهاست برخی نهادها و رسانهها نسبت به محتوای سریالهای ترکیهای هشدار میدهند. از تأثیر روی سبک زندگی گرفته تا تضعیف بنیان خانواده، همه و همه دغدغههایی است که در هر دو کشور دیده میشود.
جمعبندی: رسانه یا ابزار فرهنگی؟
از آنچه گفته شد، روشن است که سریالهای ترکیهای، فراتر از سرگرمی صرف، تبدیل به ابزار فرهنگی قدرتمندی شدهاند که میتوانند ذهنیت مخاطبان را تغییر دهند. حال باید دید که آیا روسیه بهطور رسمی پخش این سریالها را محدود میکند یا رویکرد متفاوتی در پیش میگیرد.
همچنین بخوانید:
چرا بار کج به منزل نمیرسد؟ (تحلیل فرهنگی)