در درهم آباد میخوانید ، حضرت فاطمه زهرا (س) تنها دختر پیامبر اکرم (ص) و از برگزیدگان الهی است که در فرهنگ شیعی، جایگاه ویژه‌ای در شفاعت و توسل دارد. یکی از جلوه‌های توسل به این بانوی بزرگوار، نماز استغاثه به حضرت زهرا (س) است؛ نمازی که بسیاری از علما و بزرگان دین آن را توصیه کرده‌اند و آثار و برکات فراوانی برای آن ذکر شده است.
معنای استغاثه و جایگاه آن در دین
واژه «استغاثه» به معنای «طلب یاری و کمک» است. در این نماز، مؤمن از طریق حضرت زهرا (س) به درگاه الهی متوسل می‌شود و حاجات خود را بیان می‌کند. توسل، به معنای واسطه قرار دادن اولیای خدا نزد پروردگار است؛ همان‌گونه که قرآن می‌فرماید:
«وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ» (مائده: ۳۵)؛ یعنی «وسیله‌ای برای نزدیکی به خدا بجویید.»
شیوه‌های اقامه نماز استغاثه
علما و محدثان شیعه، روش‌های متفاوتی برای این نماز ذکر کرده‌اند. دو روش معروف آن عبارت‌اند از:
روش اول (نقل مشهور)
خواندن دو رکعت نماز مستحبی.
پس از نماز، سه بار تکبیر گفتن و انجام تسبیحات حضرت زهرا (س):
۳۴ مرتبه «الله‌اکبر»
۳۳ مرتبه «الحمدلله»
۳۳ مرتبه «سبحان‌الله»
رفتن به سجده و گفتن ذکر:
«یا مَولاتی یا فاطِمَةُ اَغیثینی» (ای بانوی من، ای فاطمه، به فریادم برس) صد مرتبه.گذاشتن گونه راست بر زمین و تکرار همان ذکر ۱۰۰ بار.
گذاشتن گونه چپ بر زمین و تکرار ذکر ۱۰۰ بار.
بازگشت به سجده و گفتن ذکر مذکور ۱۱۰ بار.
در پایان، بیان حاجات و درخواست‌ها در پیشگاه خداوند متعال.
روش دوم (نقل شیخ طبرسی در مکارم الاخلاق)
خواندن دو رکعت نماز.
در سجده، گفتن ذکر «یا فاطمه» ۱۰۰ بار.
گذاشتن گونه راست بر زمین و تکرار ذکر «یا فاطمه» ۱۰۰ بار.
گذاشتن گونه چپ بر زمین و تکرار ذکر «یا فاطمه» ۱۰۰ بار.
بازگشت به سجده و گفتن «یا فاطمه» ۱۱۰ بار.
خواندن این دعا:
«یا آمِناً مِنْ کُلِّ شَیءٍ وَ کُلُّ شَیءٍ مِنْکَ خآئِفٌ حَذِرٌ، اَسْئَلُکَ بِاَمْنِکَ مِنْ کُلِّ شَیءٍ وَ خَوْفِ کُلِّ شَیءٍ مِنْکَ اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تُعْطِیَنی اَماناً لِنَفْسی وَ اَهْلی وَ مالی وَ وَلَدی…»
فواید و آثار نماز استغاثه
روایات و تجربه‌های علمای بزرگ نشان می‌دهد که این نماز آثار معنوی و مادی فراوانی دارد، از جمله:
برطرف شدن گرفتاری‌ها و مشکلات دشوار.
آرامش قلب و رفع نگرانی‌ها.
حل شدن اختلافات و نزاع‌های ریشه‌دار.
تقویت ارتباط معنوی با حضرت زهرا (س) و اهل‌بیت (ع).
بزرگان و عرفایی مانند آیت‌الله بهجت بارها توصیه کرده‌اند که مؤمنان در مشکلات خود به حضرت زهرا (س) متوسل شوند و نماز استغاثه را فراموش نکنند.
سند و اعتبار نماز استغاثه
این نماز در منابعی مانند مکارم الاخلاق و مفاتیح‌الجنان ذکر شده است. هرچند ممکن است سند دقیق روایی آن به‌روشنی مانند برخی ادعیه و نمازهای مأثور در دست نباشد، اما نقل آن توسط علمای بزرگ و سفارش آنان به انجامش، نشانه‌ای از اعتبار معنوی و تجربه‌شده بودن آن است.
پاسخ به شبهات
گاهی این شبهه مطرح می‌شود که چرا باید از حضرت زهرا (س) کمک بخواهیم، در حالی که می‌توانیم مستقیم به خدا دعا کنیم؟
اولاً: سجده و نماز تنها برای خداوند است و کوچک‌ترین شائبه شرک در این عمل وجود ندارد.
ثانیاً: حضرت زهرا (س) برگزیده خداوند و دارای منزلت ویژه نزد اوست. همان‌گونه که در دنیا برای رسیدن به خواسته‌ها از واسطه‌ها استفاده می‌کنیم، در دعا نیز می‌توانیم از اولیای الهی به‌عنوان واسطه استفاده کنیم.
ثالثاً: این عمل مصداقی از توسل مشروع و توصیه‌شده در قرآن و روایات است.
جمع‌بندی
نماز استغاثه به حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) یکی از توسلات ارزشمند شیعی است که در طول تاریخ مورد توجه علما و مومنان بوده است. این نماز علاوه بر اینکه نشانه عشق و ارادت به بانوی دو عالم است، راهی برای گشایش مشکلات و نزدیکی به خداوند متعال نیز به شمار می‌آید.
انسان با اقامه این نماز، قلب خود را به یاد خدا و محبت حضرت زهرا (س) روشن می‌سازد و با توسل به این بانوی بزرگوار، درهای امید و آرامش را به روی خود می‌گشاید.
همچنین بخوانید:آیت‌الله سیدمحمدباقر حکیم؛ عالم مجاهد و شهید راه آزادی عراق
