در درهم آباد میخوانید ، صلح یکی از اساسی‌ترین نیازهای بشر برای زندگی اجتماعی و سیاسی است. آموزه‌های قرآن کریم، به روشنی، صلح را بر جنگ ترجیح داده و آن را راهی برای حفظ امنیت و همزیستی معرفی کرده‌اند. در میان آیات قرآنی، آیات ۶۱ و ۶۲ سوره انفال جایگاهی ویژه دارند؛ زیرا در بستر جنگ و نقض پیمان، پذیرش صلح را به عنوان یک تکلیف الهی بیان می‌کنند.
مفهوم صلح در قرآن
واژه «سِلْم» و «سَلْم» از ماده «سلم» در قرآن به معنای صلح و مسالمت به کار رفته است.
در کنار این معنا، واژه «سلم» در برخی موارد به معنای سلامت یا تسلیم نیز دیده می‌شود.
در آیات ۶۱ و ۶۲ سوره انفال، معنای خاص «صلح سیاسی و اجتماعی» مد نظر است.
آیات ۶۱ و ۶۲ سوره انفال
آیه ۶۱
«وَإِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَتَوَکَّلْ عَلَی اللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ»
«اگر [دشمنان] به صلح تمایل کردند، تو نیز بدان متمایل شو و بر خدا توکل کن که او شنوا و داناست.»
آیه ۶۲
«وَإِنْ یُرِیدُوا أَنْ یَخْدَعُوکَ فَإِنَّ حَسْبَکَ اللَّهُ هُوَ الَّذِی أَیَّدَکَ بِنَصْرِهِ وَبِالْمُؤْمِنِینَ»
«و اگر بخواهند تو را بفریبند، بی‌گمان خدا برای تو کافی است؛ او همان کسی است که تو را با یاری خود و مؤمنان تأیید کرد.»
تحلیل محتوایی
اصل بودن صلح
حتی اگر دشمنان پیمان‌شکن باشند، قرآن اصل را بر پذیرش صلح گذاشته است.بی‌اعتباری گمان‌های منفی
احتمال فریب دشمن نمی‌تواند مانع پذیرش صلح باشد؛ چراکه توکل بر خداوند جایگزین این نگرانی‌هاست.هماهنگی زبانی در فعل «جنح»
استفاده از فعل مشترک برای تمایل دشمن و تمایل پیامبر(ص) به صلح، نشانگر نوعی توازن در پذیرش مسالمت است.الگوهای تاریخی
پذیرش ولایت‌عهدی امام رضا(ع) توسط مأمون، یا درخواست حضرت یوسف(ع) برای مسئولیت نزد عزیز مصر، نمونه‌هایی از پذیرش مسئولیت و صلح در شرایط خاص است.
نتیجه‌گیری
بر اساس آیات ۶۱ و ۶۲ سوره انفال، صلح در قرآن یک اصل قطعی و غیرقابل انکار است. مؤمنان موظف‌اند در برابر پیشنهاد صلح—even از سوی دشمنان بدعهد—آن را بپذیرند. نگرانی از فریب، بهانه‌ای برای رد صلح محسوب نمی‌شود؛ زیرا کفایت و نصرت الهی، تضمین‌کننده امنیت مؤمنان است.
قرآن با این آموزه، نه‌تنها راهی برای همزیستی و کاهش خشونت معرفی می‌کند، بلکه مؤمنان را به توکل و اعتماد به خداوند در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی فرا می‌خواند.
همچنین بخوانید:نافله‌های نماز در سفر از دیدگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای
