در درهم آباد میخوانید ، حجاب به عنوان یکی از مهمترین آموزههای دینی، جایگاه ویژهای در فرهنگ اسلامی دارد. این فریضهی الهی تنها به معنای پوشش بدن نیست، بلکه ابعاد معنوی و رفتاری نیز در بر دارد. از نگاه قرآن کریم و روایات اهل بیت (علیهمالسلام)، حجاب دو بخش دارد: حجاب ظاهری و حجاب باطنی. این دو نه تنها مکمل یکدیگرند بلکه تحقق یکی بدون دیگری ناقص خواهد بود.
حجاب ظاهری
مقصود از حجاب ظاهری، پوشش بدن زن در برابر مردان نامحرم است. در متون فقهی آمده است که واجب است تمام بدن به جز گردی صورت و کف دستها پوشانده شود. افزون بر این، پوشش اسلامی باید ویژگیهای زیر را داشته باشد:
غیرجذاب بودن: لباس نباید رنگها یا طرحهایی داشته باشد که باعث جلب توجه نامحرم گردد.
گشاد بودن: پوشش نباید تنگ و بدننما باشد تا حجم اندام بدن مشخص نگردد.
ضخیم بودن: لباس باید به اندازهای ضخیم باشد که بدن از زیر آن نمایان نشود.
همچنین پوشاندن روی پا در برابر نامحرمان نیز واجب است. این احکام ریشه در آیات قرآن دارند؛ از جمله آیه ۵۳ سوره احزاب که به لزوم ارتباط از پشت پرده اشاره میکند و آیات ۳۰ و ۳۱ سوره نور که دستور به پوشاندن زینتها و رعایت حریمها داده است.
حجاب باطنی
حجاب باطنی فراتر از پوشش جسم است و به پاکدامنی، عفت، و سلامت درونی انسان اشاره دارد. این نوع حجاب نه تنها برای زنان بلکه برای مردان نیز واجب است. قرآن کریم میفرماید:
«قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ … وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ …» (نور/۳۰-۳۱)
بر اساس این آیه، مؤمنان موظفاند نگاه خود را از نامحرم فروگیرند، عفاف را حفظ کنند و از هر گونه زمینهی گناه و فساد دوری نمایند. حجاب باطنی شامل پرهیز از نگاه حرام، رفتارهای تحریکآمیز، گفتار بیجا و هر عملی است که انسان را از مسیر پاکی و تقوا خارج کند.
ارتباط میان حجاب ظاهری و باطنی
این دو نوع حجاب به صورت متقابل یکدیگر را تکمیل میکنند. حجاب ظاهری بدون رعایت عفت باطنی، معنای واقعی خود را از دست میدهد؛ همانگونه که تنها عفت باطنی بدون رعایت پوشش شرعی نمیتواند جامعه را از آسیبهای اخلاقی حفظ کند. بنابراین، اسلام بر هر دو جنبه تأکید دارد تا انسان هم در ظاهر و هم در باطن پاک بماند.
نتیجهگیری
حجاب، جلوهای از کرامت زن و مرد در برابر خداوند است. پوشش ظاهری، مرزی اجتماعی برای حفظ امنیت اخلاقی و صیانت از جامعه به شمار میآید و حجاب باطنی، سپری معنوی برای مصونیت قلب و روح از آلودگیهاست. عمل به هر دو بُعد حجاب، انسان را به عفت، آرامش و تقوای الهی نزدیک میسازد و این همان هدفی است که قرآن کریم و روایات بر آن تأکید ورزیدهاند.
همچنین بخوانید:راهکارهای رسیدن به مقام قرب الهی از نگاه امام صادق علیهالسلام