مقدمه
در درهم آباد میخوانید ، انسان در طول زندگی خود ممکن است دچار لغزش‌ها و خطاهای گوناگون شود. گناه، واقعیتی است که هیچ انسانی از آن به طور کامل مصون نیست. اما آنچه در آموزه‌های دینی خطرناک‌تر از خود گناه دانسته شده، یأس و ناامیدی از رحمت خداوند است. این اندیشه که «من گناهکارم و دیگر بخشیده نمی‌شوم»، نه‌تنها نادرست، بلکه بزرگ‌ترین مانع در مسیر بازگشت به سوی خداوند معرفی شده است.
تقسیم گناهان و جایگاه یأس
عالمان اخلاق و فقه، گناهان را به دو دسته‌ی «کبیره» و «صغیره» تقسیم کرده‌اند. در میان گناهان کبیره، برخی خطرات بیشتری برای سرنوشت معنوی انسان دارند. بر اساس روایات معتبر، یأس از رحمت خداوند، بزرگ‌ترین گناه کبیره محسوب می‌شود؛ زیرا انسان را از تلاش برای توبه و بازسازی معنوی بازمی‌دارد.
تأکید قرآن و روایات
قرآن کریم با بیانی روشن می‌فرماید:
«لاتقنطوا من رحمة الله»؛ از رحمت خدا مأیوس نشوید.
این آیه به صراحت هشدار می‌دهد که ناامیدی، همان سقوطی است که انسان را از آغوش مهربانی پروردگار محروم می‌سازد.
روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام نیز این حقیقت را تقویت می‌کنند. استاد قرائتی در یکی از سخنرانی‌های خود به همین نکته اشاره کرده و گفته است: تصور اینکه «چون گناه کرده‌ام دیگر به درد نمی‌خورم» یک اندیشه‌ی شیطانی است.
روایت تاریخی آموزنده
در منابع دینی آمده است که فردی در کنار کعبه با گریه و زاری از خداوند طلب آمرزش می‌کرد و در عین حال می‌گفت: «می‌دانم که هرگز بخشیده نمی‌شوم.» وقتی از او پرسیدند چرا چنین می‌اندیشد، گفت: «من کسی بودم که از یزید پول گرفتم و در فاجعه‌ی کربلا به نفع او خیانت کردم.»
در پاسخ به او گفته شد: «گناه یأس تو از رحمت الهی از آن خیانت تاریخی بزرگ‌تر است.»
این روایت نشان می‌دهد که حتی مشارکت در گناهان عظیم نیز نباید زمینه‌ساز ناامیدی شود. در نگاه الهی، هیچ گناهی از گستره‌ی رحمت پروردگار بیرون نیست، مگر اینکه خود انسان با یأس و بی‌اعتمادی، درِ توبه را به روی خویش ببندد.
نتیجه‌گیری
یأس و ناامیدی، سمّی روحی است که انسان را از حرکت در مسیر بندگی بازمی‌دارد. در مقابل، امید و اعتماد به رحمت الهی، سرچشمه‌ی بازگشت، اصلاح و آرامش درونی است. بنابراین:
هیچ‌کس حق ندارد خود را برای همیشه محروم بداند.
هیچ گناهی ـ حتی بزرگ‌ترین آن ـ نمی‌تواند مانع آمرزش الهی شود، مگر آنکه انسان خود با یأس و ناامیدی سدّی در برابر رحمت پروردگار بسازد.
پس بیاییم به جای ناامیدی، با امید و توبه، از فرصت زندگی بهره بگیریم و در آغوش رحمت بی‌پایان خداوند آرام بگیریم.
همچنین بخوانید:زن در اندیشه اسلامی و نقش بی‌بدیل حضرت زینب(س) در عاشورا
