نماز جعفر طیار از مستحبات مؤکد در فرهنگ شیعی است که اهل‌بیت علیهم‌السلام آن را وسیله‌ای برای مغفرت، رفع گرفتاری و جلب رحمت الهی معرفی کرده‌اند. بسیاری از علمای ربانی بر مداومت آن تأکید داشته‌اند. یکی از چهره‌های شاخصی که این سنت نورانی را به‌صورت مداوم در زندگی خود زنده نگه داشت، مرحوم آیت‌الله سیدعبدالأعلی سبزواری (۱۴۱۴ق) مرجع بزرگ شیعه در نجف اشرف بود.
مداومت بر نماز جعفر طیار
از ویژگی‌های بارز این مرجع وارسته، اهتمام ویژه به نماز جعفر طیار بود؛ به‌گونه‌ای که هر روز به آن پایبند بود و حتی در دوران بیماری و بستری شدن در بیمارستان کوفه، پس از ترخیص، همه نمازهای فوت‌شده را قضا کرد. این استمرار، نشان‌دهنده‌ی نگاه ایشان به این عبادت نه صرفاً به عنوان یک عمل مستحب، بلکه به مثابه ذکری حیاتی و روزانه برای ارتباط با پروردگار بود.
حکایتی از سفر حج
ایشان در جمعی از طلاب بحرینی، خاطره‌ای از دوران چهل‌سالگی خود در سفر حج بیان کردند. کاروان آنان در بیابان‌های عربستان دچار سرگردانی شد. اتوبوس از حرکت ایستاد و آب و غذا نیز پایان یافت. همراهان در اضطراب و اندوه بودند. در این هنگام، آیت‌الله سبزواری سجاده‌ای برداشتند و در گوشه‌ای خلوت به نماز جعفر طیار و توسل به حضرت ولی‌عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف پرداختند.
پس از نماز، ناگهان سواری ناشناس ظاهر شد. او آب و نان در اختیار کاروانیان گذاشت، اتوبوس را با اشاره‌ای روشن کرد و مسیر درست به سوی مکه را نشان داد. هنگام خداحافظی نیز فرمود: «این سید را صدا بزنید و سلام مرا به او برسانید». کاروان در سلامت به مقصد رسید.
تحلیل و پیام‌ها
این واقعه را می‌توان در چند محور بررسی کرد:
کارکرد معنوی نماز جعفر طیار: این نماز در روایات وسیله‌ای برای آمرزش و رفع مشکلات معرفی شده است و حکایت یادشده مصداقی عینی از آثار آن است.
توسل به ولی‌عصر (عج): آیت‌الله سبزواری نماز را پلی برای توسل به امام زمان دانستند و در نتیجه‌ی این ارتباط، عنایت و یاری حضرت شامل حال کاروان شد.
اخلاص در عمل عبادی: استمرار و قضا کردن نماز جعفر حتی در شرایط سخت، نشان از اخلاص و باور عمیق ایشان داشت؛ و همین اخلاص زمینه‌ساز دریافت امدادهای الهی شد.
درس برای امروز: در روزگاری که بسیاری گرفتار بحران‌های روحی و اجتماعی‌اند، بازگشت به دعا و عبادت‌های اهل‌بیت علیهم‌السلام می‌تواند مایه آرامش، امید و گره‌گشایی باشد.
نتیجه‌گیری
سیره آیت‌الله سیدعبدالأعلی سبزواری الگویی روشن برای پیوند میان عبادت فردی و امداد الهی در زندگی اجتماعی است. نماز جعفر طیار در نگاه ایشان، صرفاً یک مستحب نبود، بلکه راهی برای استمرار ارتباط با خدا و ولیّ او به شمار می‌رفت. تجربه‌ی سفر حج ایشان نشان می‌دهد که توسل صادقانه می‌تواند در تاریک‌ترین لحظات، راه نجات را روشن سازد.
همچنین بخوانید:دولت‌ها و روش‌های ماکیاولی در تاریخ سیاست
