در درهم آباد میخوانید ، بر اساس گزارشی که نقل کردید، جدیدترین استفتائات دفتر مقام معظم رهبری به موضوع مهم و مبتلابهی در اقتصاد امروز، یعنی حکم شرعی معاملات آتی (فیوچرز) و قراردادهای مبتنی بر پیشبینی نوسانات قیمت داراییها پرداخته است. این موضوع، بهویژه با گسترش بازارهای مالی دیجیتال، پرسش بسیاری از فعالان اقتصادی و کاربران فضای مجازی است.
در توضیح حجتالاسلام والمسلمین محمد رضایی بر اساس فتاوای رهبر انقلاب، نکات کلیدی چنین است:
۱. تفکیک دو نوع معامله
الف) صرفاً پیشبینی قیمت (مانند CFD):
این نوع معاملات، صرفاً بر پایهی پیشبینی نوسان ارزش داراییها بدون تعهد واقعی به خرید و فروش است. پیشتر نیز توضیح داده شده که چنین معاملاتی، به دلیل فقدان مبنای واقعی، با اشکالات جدی شرعی روبهرو هستند.ب) قرارداد آتی یا فیوچرز (تعهد دوطرفه):
در این حالت، دو طرف متعهد میشوند که در زمان معینی در آینده، کالایی (مثلاً نفت) را به قیمت توافقشده خرید و فروش کنند. در لحظه عقد قرارداد، خرید و فروش واقعی انجام نمیشود، بلکه یک «تعهد معتبر شرعی» شکل میگیرد.
۲. حکم شرعی قرارداد آتی
اصل این نوع قرارداد از نظر شرعی صحیح و بدون اشکال است.
طرفین میتوانند حتی پیش از موعد، تعهد خود را به دیگری منتقل کنند (خرید و فروش حق تعهد).
در پایان قرارداد، اگر خرید و فروش واقعی انجام شود، معامله کامل است.
اگر هم تنها به تسویه مالی منجر شود (محاسبه مابهالتفاوت توسط کارگزاری)، باز هم اشکالی ندارد.
۳. نتیجه
بر اساس فتوای رهبر معظم انقلاب:
معاملات آتی (فیوچرز) بر پایه تعهد واقعی، مشروع و صحیح است.
اما معاملات صرفاً مبتنی بر پیشبینی نوسان قیمتها (CFD) از منظر شرعی محل اشکال بوده و پذیرفته نیست.
همچنین بخوانید:حکمتهای اجتماعی و اخلاقی امیرالمؤمنین علی (ع) در کلامی از غررالحکم