در درهم آباد می‌خوانید: حکمت از هر کجا و از هر کس؛ درس‌هایی از فرمایشات امام علی (ع) درباره دانش و معرفت :
۱. فراگیری حکمت بدون مرز
امام علی علیه‌السلام می‌فرمایند:
«خُذِ الْحِکْمَةَ أَنَّی کَانَتْ»
یعنی حکمت را از هر جا و از هر کس که باشد فراگیر.
این اصل نشان می‌دهد که حقیقت و دانش، محدود به شخص، زمان یا مکان خاصی نیست و ارزش آن مستقل از گوینده است.
۲. ناآرامی حکمت در سینه منافق
حضرت فرمودند:
«فَتَلَجْلَجُ فِی صَدْرِهِ حَتَّی تَخْرُجَ»
حکمت در دل منافق آرام نمی‌گیرد، زیرا دل او ظرف پذیرش حقیقت نیست و ناچار بیرون می‌آید. در مقابل، سینه مؤمن که آماده پذیرش است، جایگاه طبیعی حکمت است؛ همانند زمینی پاک که بذر نیکو را می‌پذیرد.
۳. جمع میان دو دسته روایت
از یک سو، روایات تأکید دارند که در انتخاب منبع علم باید دقت کرد:
«فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلی طَعامِهِ» (عبس/۲۴)
امام باقر(ع) فرمودند مقصود از «طعام»، علمی است که باید دید از چه کسی گرفته می‌شود.
از سوی دیگر، امام علی(ع) می‌فرمایند: «حکمت را از هر جا که باشد بگیر.»
جمع این دو دیدگاه چنین است:
اگر سخن روشن و بدیهی است، بدون توجه به گوینده پذیرفته شود.
در مسائلی که نیازمند تحلیل و اعتماد علمی است، باید از افراد معتبر و مورد اعتماد استفاده کرد.
۴. تمثیل گوهر در میان زباله
علامه شوشتری نقل می‌کند که نوشتن بیتی حکمت‌آمیز حتی از زبان فردی مست نشان می‌دهد حقیقت و حکمت، حتی اگر در جایگاهی نامناسب ظاهر شوند، ارزش خود را از دست نمی‌دهند؛ همانند گوهری که در میان خاک و زباله افتاده باشد.
۵. نتیجه‌گیری
حکمت و دانش ارزش ذاتی دارند و وابسته به شخص گوینده نیستند.
سینه مؤمن جایگاه اصلی حکمت است، اما ممکن است از دهان غیر مؤمن نیز بیرون آید.
در جست‌وجوی دانش، محدودیتی وجود ندارد: نه در زمان («از گهواره تا گور»)، نه در مکان («اگرچه در چین باشد»)، نه در میزان تلاش («اگرچه با خطر جان»)، و نه در گوینده (هر که باشد).
بنابراین، امام علی(ع) افقی باز و جهان‌شمول برای جست‌وجوی علم و حکمت ترسیم می‌کنند؛ افقی که هم عقلانی است و هم دینی، و تا امروز نیز کاربرد دارد.
همچنین بخوانید:امام حسین(ع)؛ فریادی برای احیای جامعه، نه فقط قیامی در کربلا
