فتح فلسطین در اسلام؛ دوره عمر بن خطاب و برخورد مسلمانان با ساکنین
در درهم آباد میخوانید، فلسطین یکی از مناطق تاریخی شامات بود که پیش از اسلام تحت حاکمیت دولت بیزانس روم قرار داشت و بیشتر ساکنان آن مسیحی بودند. با ظهور اسلام و در زمان خلیفه دوم، این سرزمین توسط مسلمانان فتح شد و به بخشی از قلمرو اسلامی پیوست.
فلسطین در دوره پیش از اسلام
قبل از اسلام، فلسطین منطقهای پرتنش بود و اقوام و ادیان مختلف برای تسلط بر آن رقابت میکردند. در دوران رسالت پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله، این سرزمین تحت کنترل روم شرقی بود و هرقل پادشاه آن به شمار میرفت.
با توجه به اسناد تاریخی، یهودیان و اقلیتهای مذهبی دیگر نیز در فلسطین ساکن بودند، اما اکثریت جمعیت را مسیحیان تشکیل میدادند.
فتوحات مسلمانان در شام
در سال دوازدهم هجری، در دوران خلافت ابوبکر، مسلمانان پس از سرکوب مخالفان داخلی و مرتدان، به فکر فتح سرزمینهای همسایه افتادند. ابتدا عراق و سپس مناطق شامات تحت تصرف مسلمانان درآمد.
پس از فتح دمشق، نوبت به فلسطین رسید. عمر بن خطاب، خلیفه دوم، فتوحات را ادامه داد و به پیروزی مسلمانان در نبرد یرموک انجامید؛ این نبرد، نقطه عطفی در گسترش اسلام در شامات و فتح فلسطین بود.
در نبرد یرموک، نیروهای رومی برای جلوگیری از فرار سربازان خود، آنها را با زنجیر به یکدیگر بسته بودند، اما این اقدام به ضررشان تمام شد و بسیاری کشته شدند.
فتح بیتالمقدس و صلح با ساکنان
پس از شکست رومیان، عمر بن خطاب نامهای به فرمانده مسلمانان، ابوعبیده بن جراح، نوشت و او مأمور فتح بیتالمقدس شد. مسلمانان با ساکنان شهر مذاکره کردند و آنها را میان پذیرش اسلام یا پرداخت جزیه مخیر نمودند.
ساکنان بیتالمقدس صلح خواستند و خواستار تضمین خلیفه برای حفظ جان و مال خود شدند. بدین ترتیب، خلیفه دوم با ارسال نامه و برقراری پیمان صلح، امنیت ساکنان را تضمین کرد و بیتالمقدس به بخشی از قلمرو مسلمانان پیوست.
برخورد با اقلیتها
مسلمانان پس از فتح فلسطین، حقوق مسیحیان و یهودیان را محترم شمردند:
خون و مال ساکنان در امان بود.
کلیساها و راهبان محفوظ ماندند و کسی حق تصرف یا تخریب آنها را نداشت.
یهودیان از سکونت در محلهها و معابد مسیحیان منع شدند، اما آثار و کنیسههایشان نیز محفوظ بود.
این رویکرد، نمونهای از احترام مسلمانان به اقلیتهای دینی در سرزمینهای فتحشده است.
نتیجهگیری
فتح فلسطین در دوران خلافت عمر بن خطاب، پس از نبرد یرموک و تسخیر بیتالمقدس، با رعایت اصول انسانی و دینی انجام شد. ساکنان مسیحی و اقلیتهای مذهبی در امنیت باقی ماندند و سرزمین فلسطین به قلمرو مسلمانان پیوست.
همچنین بخوانید:محتشم کاشانی؛ شاعری که خواب امام زمان(عج) شعرش را کامل کرد