در درهم آباد میخوانید ، عبارت «وَ عَلَى الأرواحِ الَّتِی حَلَّتْ بِفِنائِکَ» بخشی از زیارت عاشوراست که معنای آن چنین است:
«و [سلام] بر روح‌هایی که در آستانه تو فرود آمدند.»
استاد شیخ حسین انصاریان در پاسخ به پرسش‌های جوانان درباره مفهوم این فراز می‌گوید:
در اینجا منظور از «فِناء» (با کسر حرف فاء)، آستانه، پیشگاه و درگاه است، نه فانی شدن. بنابراین، «ارواح التی حلت بفنائک» به معنای روح‌هایی است که در آستان مقدس امام حسین(ع) جای گرفتند؛ یعنی همان شهیدانی که همراه ایشان در سرزمین کربلا به شهادت رسیدند.
چرا این ارواح، تنها شهدای کربلا هستند؟
با دقت در ساختار و مضامین زیارت عاشورا روشن می‌شود که مقصود از «ارواح» در این جمله، تمام مدفونین در کربلا نیستند، زیرا:
زیارت عاشورا قبل از دفن بسیاری از شهدای کنونی کربلا وارد شده است.
در ادامه‌ی زیارت، سلام‌هایی خاص به افراد مشخصی مانند امام حسین(ع)، حضرت علی‌اکبر(ع)، فرزندان، و اصحاب امام داده شده است:
«السلام علی الحسین و علی علی بن الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین»
که قرینه‌ای واضح بر اختصاص سلام‌ها به یاران شهید کربلاست.
شواهد تکمیلی از نسخه‌های دیگر زیارت
در نسخه‌ای دیگر از زیارت عاشورا چنین آمده است:
السلام علیک و علی الارواح التی حلت بفنائک و اناخت بساحتک و جاهدت فی الله معک و شرت نفسها ابتغاء مرضات الله فیک
در این فراز، ارواح مورد سلام با صفاتی همچون:
جهاد در راه خدا همراه با امام حسین(ع)
فروختن جان خود در راه رضای الهی
حضور در آستان سیدالشهداء(ع)
توصیف شده‌اند، که همگی به‌وضوح بر شهدای همراه امام حسین(ع) دلالت دارد.
نتیجه‌گیری
با توجه به شواهد متعدد از متن زیارت عاشورا و دیگر زیارت‌نامه‌های مرتبط با امام حسین(ع)، به‌روشنی می‌توان گفت:
منظور از “الارواح التی حلت بفنائک” تنها شهدای باوفای کربلا هستند که در کنار سیدالشهداء(ع) ایستادند، جنگیدند و جان خود را فدای حق کردند.
این عبارت، افزون بر معنای ظاهری، کنایه‌ای عمیق از نهایت اخلاص، فداکاری و تسلیم در برابر ولایت امام حسین(ع) نیز هست.
همچنین بخوانید:خیمه‌گاه کربلا؛ میدان عشق، تسلیم و رضایت به تقدیر الهی
