در درهم آباد میخوانید ، تحقیقات جدید بین‌المللی نشان می‌دهد که بسیاری از نوجوانان در حال ترک اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی هستند—و این بار بدون دخالت مستقیم خانواده یا مدرسه. به‌عبارت دیگر، نسل جوان خود به سطحی از خودآگاهی دیجیتال رسیده که باعث کاهش زمان استفاده از گوشی‌های هوشمند شده است؛ اتفاقی که می‌توان آن را یک نقطه عطف مثبت در رفتار دیجیتال نسل Z تلقی کرد.
خودکنترلی؛ نه اجبار
شرکت تحقیقاتی GWI در نظرسنجی‌ای که ژوئیه امسال منتشر کرده، به نتایج جالبی دست یافته است. بر اساس این نظرسنجی، حدود ۴۰ درصد نوجوانان ۱۲ تا ۱۵ ساله گفته‌اند که گاهی گوشی خود را به‌صورت داوطلبانه خاموش می‌کنند تا از آن فاصله بگیرند. این رقم در سال ۲۰۲۲ فقط ۲۲ درصد بوده است.
جیسون موثی، مدیرعامل این شرکت، می‌گوید:
«در گذشته کنترل استفاده از گوشی بیشتر در اختیار والدین بود، اما حالا نوجوانان خودشان متوجه اثرات منفی آن بر سلامت روان، تمرکز و کیفیت خواب خود شده‌اند و تصمیم می‌گیرند مصرف دیجیتالشان را مدیریت کنند.»
وضعیت در ایران؛ روند کندتر اما قابل‌توجه
فرزاد معتمد، کارشناس فناوری اطلاعات، معتقد است که در ایران برخلاف این روند جهانی، استفاده نوجوانان از شبکه‌های اجتماعی همچنان در حال افزایش است. او می‌گوید:
«پژوهش معتبری در ایران در این‌باره انجام نشده، اما مشاهدات میدانی نشان می‌دهد که به‌ویژه بعد از بحران کرونا، شاهد افزایش وابستگی نوجوانان به فضای مجازی بوده‌ایم.»
با این حال، او معتقد است که ایران نیز دیر یا زود به همان مسیر جهانی خواهد رسید:
«برگزاری کلاس‌های ترک اعتیاد به گوشی در مدارس خاص یا تحویل داوطلبانه گوشی به مدرسه برای تمرکز بر امتحانات، نشان می‌دهد که موج آگاهی دیجیتال به ایران هم رسیده، اما هنوز نیاز به قوانین و آموزش‌های مؤثرتر داریم.»
راهکارهایی که نوجوانان به کار گرفته‌اند:
خاموش کردن اعلان‌ها
حذف اپلیکیشن‌های غیرضروری
فاصله گرفتن موقت یا کامل از اینترنت
انگیزه‌های این تغییر رفتار:
کاهش اضطراب ناشی از حضور دائمی آنلاین
تمرکز بهتر در وظایف درسی و تحصیلی
خواب باکیفیت‌تر
ارتقای سلامت روان و ذهن‌آگاهی
این رفتار جدید نوجوانان نشان می‌دهد که نسل جدید، برخلاف بسیاری از تصورات، درک عمیق‌تری از سلامت روان دیجیتال دارد و در حال برداشتن گام‌هایی هوشمندانه برای کنترل مصرف تکنولوژی است.
همچنین بخوانید:صعود چشمگیر ساتوشی ناکاموتو؛ خالق بیت‌کوین در جمع ثروتمندترین افراد جهان
